Âm nhạc luôn là một phần không thể thiếu trong đời sống con người và cách chúng ta thưởng thức âm nhạc cũng liên tục thay đổi theo thời gian. Từ những chiếc máy hát đĩa than, radio cũ kỹ của thế kỷ trước cho đến sự bùng nổ của nhạc số, streaming trực tuyến, mỗi giai đoạn đều đánh dấu một bước tiến quan trọng của công nghệ phát nhạc. Không chỉ mang đến chất lượng âm thanh tốt hơn, các thiết bị mới còn thay đổi thói quen thưởng thức âm nhạc. Hãy cùng SIHA tìm hiểu sâu hơn về sự thay đổi này nhé!
Trong giai đoạn này, thiết bị nghe nhạc còn rất thô sơ và hiếm hoi. Những gia đình quyền quý, giàu có thời thuộc địa mới có điều kiện sở hữu máy hát đĩa than (gramophone) quay tay – một thiết bị cơ học không cần điện, dùng kim và loa kèn để phát nhạc từ đĩa hát.
Còn đa số người dân phải nghe nhạc qua các buổi biểu diễn trực tiếp hoặc qua đài radio công cộng. Từ năm 1930, các đài phát thanh ra đời (Radio Sài Gòn 1930, Đài Tiếng nói Việt Nam 1945), nhưng radio gia đình chưa phổ biến do giá đắt và khan hiếm.
Trong giai đoạn chiến tranh chia cắt, radio trở thành thiết bị nghe nhạc và thông tin quan trọng nhất ở cả hai miền.
Ở miền Bắc, chiếc đài bán dẫn cầm tay xuất hiện trong thập niên 1960 giúp người dân nghe tin chiến sự, thời sự và các làn điệu âm nhạc cách mạng. Radio được coi là vật dụng “bất ly thân” của nhiều gia đình, đặc biệt với người dân vùng biển cần cập nhật thời tiết và tin tức từ đất liền. Nhiều thanh niên miền Bắc thậm chí tự chế radio từ linh kiện thu nhặt được (như bóng bán dẫn từ xác máy bay Mỹ) để phục vụ nhu cầu nghe đài.
Ở miền Nam, do ảnh hưởng văn hóa phương Tây, các thiết bị như máy hát đĩa và đầu băng cối (máy ghi âm cuộn mở) bắt đầu phổ biến trong giới thượng lưu. Từ thập niên 1960, băng cassette cũng bắt đầu du nhập vào Việt Nam, nhưng cho đến năm 1975 vẫn chỉ giới hạn ở một số gia đình đô thị giàu có. Khi đó, đài cassette được coi là “hàng hiệu” xa xỉ, không phải nhà nào cũng mua được. Những băng nhạc trước 1975 thường được thu âm trên băng cối Akai – một thương hiệu Nhật nổi tiếng thời đó – và sau này trở thành nguồn tư liệu để sao chép sang cassette phục vụ người nghe nhạc yêu thích dòng nhạc xưa.
Nhìn chung, đến trước 1975, radio vẫn là thiết bị nghe nhạc chính của đại chúng, còn các công nghệ khác như đĩa than, băng từ chỉ hiện diện trong một bộ phận nhỏ người dân có điều kiện.
Sau năm 1975, đất nước thống nhất nhưng rơi vào thời kỳ kinh tế bao cấp khó khăn, việc sở hữu thiết bị nghe nhạc vẫn là điều xa xỉ đối với nhiều gia đình. Radio cầm tay tiếp tục là phương tiện nghe nhạc và tin tức phổ biến nhất.
Chính sách Đổi mới từ năm 1986 mở cửa kinh tế, giúp thị trường thiết bị điện tử sôi động hơn và thu nhập người dân dần cải thiện. Giai đoạn cuối 1980s đến 1990s chính là thời kỳ hoàng kim của máy và băng cassette tại Việt Nam.
Cuối thập niên 1980 các dàn máy âm thanh (ampli + loa) cũng du nhập vào một số gia đình, cho phép phát nhạc từ đĩa nhựa và băng từ với chất lượng cao hơn.
Khoảng 1995–2000, thiết bị nghe nhạc trong nhà người Việt có thể gồm: máy cassette (vẫn phổ biến), đầu đĩa CD/VCD cho nhạc và karaoke, cùng một dàn âm thanh ghép ampli – loa lớn để phục vụ hát hò, tiệc tùng.
Từ đầu những năm 2000, làn sóng nhạc số bùng nổ đã thay đổi hoàn toàn thói quen nghe nhạc của gia đình Việt Nam. Sự ra đời của định dạng MP3 (1993) cho phép nén nhạc kỹ thuật số dung lượng nhỏ, kết hợp với Internet băng thông rộng vào cuối thập niên 90 giúp nhạc số lan truyền mạnh mẽ. Người yêu nhạc bắt đầu nghe nhạc trên máy vi tính hoặc các máy nghe nhạc cầm tay MP3 thay vì các phương tiện analog.
Sau năm 2000, dần dần đĩa CD trở nên phổ biến hơn và băng cassette mất dần vị thế, các tiệm băng đĩa lần lượt đóng cửa vào cuối thập niên 2000. Giữa thập niên 2000, đầu DVD thay thế VCD trong vai trò máy karaoke gia đình, bên cạnh đó xuất hiện dòng đầu MIDI karaoke tích hợp sẵn 4.000–6.000 bài, chỉ cần chọn bài bằng mã số – rất phổ biến ở các quán karaoke kinh doanh và một số gia đình đam mê ca hát.
Bước sang thập niên 2010, Internet và Smartphone phát triển vượt bậc đã đưa âm nhạc trực tuyến (streaming) lên ngôi như Zing MP3, NhacCuaTui, Spotify…
Các gia đình dần bỏ dàn máy CD/DVD và chuyển sang loa Bluetooth, loa full range, Smart TV, đầu karaoke để nghe nhạc và hát karaoke.
Nếu như bạn đang cần tìm mua những thiết bị âm thanh hiện đại để nghe nhạc, hát karaoke hãy gọi đến số 0939 00 86 97 để được tư vấn thêm
Từ năm 2021 đến nay, các dòng loa thông minh (như OLLI Maika, Google Home, AI Speaker của FPT) lần lượt ra đời, cho phép ra lệnh giọng nói để phát nhạc.
Tóm lại, lịch sử thiết bị phát nhạc gia đình ở Việt Nam là một hành trình dài từ cơ giới đến kỹ thuật số. Mỗi giai đoạn – từ thời chiến với radio, đĩa than; thời bao cấp với cassette quý giá; thời mở cửa với CD, karaoke; cho đến kỷ nguyên Internet với nhạc số và loa thông minh – đều ghi dấu sự phát triển công nghệ và ảnh hưởng sâu sắc đến thói quen thưởng thức âm nhạc của người Việt.
Micro CAVS S9 
Micro E3 M560 
Micro E3 Q-16 
